Gwara warmińska dziedzictwem kulturowym

Gwara warmińska dziedzictwem kulturowym

Decyzją ministra kultury i dziedzictwa narodowego gwara warmińska została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Jest to pierwszy wpis na tę listę z terenu Warmii i Mazur.

Wniosek o wpisanie gwary na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego złożyli jesienią ubiegłego roku znawcy tej gwary i jej popularyzatorzy: historyk i regionalista prof. Izabela Lewandowska z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz rodowity Warmiak i autor książek o kulturze i życiu na dawnej Warmii Edward Cyfus.
Gwara warmińska jest, w porównaniu do innych gwar, bardzo miękka. Charakteryzuje ją przed wszystkim to, że “i” po spółgłoskach dźwięcznych “b” i “w” brzmiało jak “zi, przez co np. słowo kobieta wypowiadano jako “kobzita”. Po spółgłoskach bezdźwięcznych “f”, “p” należało wymawiać “i” jako “si” np. piwo jako “psiwo”. Warmiacy używali też średniowiecznej koniugacji i deklinacji mówiąc “mawa” na współczesne “mamy”, czy “będziewa” na “będziemy”. Bardzo charakterystyczną cechą tej gwary było stawianie “ł” przed “o” np. “łorać” na czynność orania. Warmiacy używali też słów zapożyczonych z jęz. niemieckiego np. “glanc” to połysk, “kesel” to kocioł.
Gwarą warmińską mówi dziś garstka głównie starszych ludzi, ale młodsi chcą się jej uczyć. Świadczy o tym m.in. zainteresowanie konkursami gwary dla uczniów, które organizuje szkoła w Dywitach. Ilu jest tych, co biegle gwarą mówią – nie wiadomo, ponieważ nikt nie prowadził w tym kierunku badań naukowych.
Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego gromadzi żywe w danych regionach tradycje, czy zwyczaje do czego zobowiązuje nasz kraj Konwencja UNESCO podpisana w 2003 roku. Na tej liście znajduje się m.in. krakowska tradycja szopek, pochód Lajkonika, czy procesja Bożego Ciała w Łowiczu.

http://wiadomosci.onet.pl/olsztyn/gwara-warminska-na-liscie-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego/48j1qe

Previous Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej
Next Zapadł wyrok w sprawie oprawców Barego

You might also like

Wiadomości Region

Do szpitala w Elblągu trafił 15-latek, który zatruł się alkoholem

Do szpitala w Elblągu trafił 15-letni chłopiec, który zatruł się alkoholem i stracił przytomność. Policjantów powiadomili lekarze, którzy przyjęli go na oddział. Funkcjonariusze badają okoliczności zdarzenia. Za sprzedaż alkoholu małoletniemu

Wiadomości Region

Prezydent Duda odwiedził poligon koło Bemowa Piskiego

Na poligonie koło Bemowa Piskiego trwają międzynarodowe manewry Dragon 15. Około południa do żołnierzy przemówił Prezydent Andrzej Duda, który dziś rano dotarł na miejsce. Wczoraj ćwiczeniom 7 tysięcy żołnierzy, także

Wiadomości Region

Dwie osoby zginęły w miejscowości Zazdrość

W miejscowości Zazdrość doszło do tragicznego wypadku, w którym zginęły dwie osoby. Droga jest zablokowana. Utrudnienia mogą potrwać do godziny 20.00. Do wypadku doszło około godziny 15.30 w pobliżu miejscowości